Engelli bireyler otomobilleriyle daha özgür
OTOMOBİL KULLANMAK, ENGELLİ BİREYLERİN YAŞADIKLARI ULAŞIM SORUNLARINI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE GİDERİRKEN, YAŞAM STANDARTLARININ ARTMASINI, TOPLUM HAYATINDA DAHA FAZLA YER ALABİLMELERİNİ SAĞLIYOR. PEKİ ENGELLİ EHLİYETİ NASIL ALINIYOR? ARAÇTAKİ ÖZEL DONANIMLAR NASIL BELİRLENİYOR?
Engelli bireyler için otomobil kullanmak birçok sorunun üstesinden gelmek anlamı taşıyor. Ulaşımda sağladığı kolaylığın yanı sıra bireylerin daha aktif bir yaşamı benimsemelerine de katkı sağlıyor. Üstelik son yıllarda yapılan bir takım mevzuat değişiklikleriyle süreç daha kolay hale geldi.
Engelli ehliyeti nasıl alınır?
Engelli ehliyetine başvurmak için öncelikle heyetten alınan sağlık raporu gerekiyor. Bu raporla sürücü kursuna müracaat edilebiliyor. Raporda, sürücü adayının engel durumunun belirtilmesi ve engelli sürücü belgesi alabileceğine dair bilginin de yer alması gerekiyor. Yani heyet raporunda engelli bireyin aracı hangi donanımla kullanabileceği mutlaka belirtilmeli. 17 yaşını bitirmiş olmak ve en az ilkokul mezunu olmak, başvuru için diğer gereklilikleri oluşturuyor. Sürücü kursu, sürücü adayını sağlık raporunda yazılı olan tertibata sahip bir araçla sınava sokuyor. Sürücü adayı normal bireylerle aynı ehliyet sınav aşamasından geçiyor. 50 adet teorik sorudan oluşan sınav ve daha sonra da direksiyon sınavı yapılıyor. Sınavları geçen adaylar, ehliyet almaya hak kazanıyor.
Araçtaki özel donanım nasıl belirleniyor?
Engelli sürücünün kullanacağı araçta olması gereken donanım, devlet hastanesinden alınan heyet raporundaki bilgilere göre belirleniyor. Buna göre araç sadece otomatik vitesle kullanılabileceği gibi sağlık raporunda özel bir aparat belirtilmişse,
engelli sürücü adayı uygun özel aparatla direksiyon başına geçebiliyor. Örnek olarak; sürücünün sağ ayağı veya sağ bacağı fonksiyonunu yerine getiremediği durumlarda gaz pedal kiti fren pedalının soluna takılıyor. Sürücü adayı her iki bacağında kısmi/tam işlevsizlik yaşıyorsa, bu defa hızlanma ve fren kontrollerinin manuel olarak elden yapılmasını sağlayan Elden Kontrollü Gaz ve Fren Kiti araca takılıyor. Elle kontrol direksiyon kolonuna paralel sağ tarafa yerleştiriliyor; yerleşimi hava yastığı açılımını engellemiyor. Elle kontrolün çift işlevi var; tutma kolu kendine doğru çekilirken araç hızlanıyor, kontrol paneline doğru itildiğinde ise fren yapıyor.
Daha önce sürücü belgesi olan fakat bir kaza ya da hastalıktan dolayı engelli durumuna gelen bireyler yazılı sınava tabi tutulmadan, sağlık durumlarıyla ilgili özel donanımlı araçlarla direksiyon sınavına girip B sınıfı engelli ibareli ehliyetlerini alabiliyorlar. İşitme engelli sürücü adayları içinse sürücü kursunda valilikçe görevlendirilen bir uzman eşliğinde işaret diliyle teorik ve direksiyon eğitimi veriliyor.
ARAÇ SAHİBİ OLAN ENGELLİ KİŞİNİN APARATLI İŞLEMLERDE BİRİNCİ DERECE YAKINLARINDAN TSE ONAYI VERİLEN KİŞİLER, YÜZDE 90 VE ÜZERİ İÇİN ENGELLİ KİŞİNİN (BİRİNCİ, İKİNCİ VE ÜÇÜNCÜ DERECE) YAKINLARI KULLANABİLİR. YAZIMIZDA EHLİYET SÜRECİ VE ARAÇ ALIMIYLA İLGİLİ YER VERDİĞİMİZ BİLGİLER, BAZI DURUMLARDA DEĞİŞİKLİK GÖSTEREBİLDİĞİ İÇİN BAŞVURULARINIZ ÖNCESİNDE YETKİLİLERDEN DETAYLI BİLGİ ALMAYI UNUTMAYIN.
Engelli sürücüler için vergi indirimleri ve muafiyetleri
Engellilik derecesi yüzde 90’dan az olan malul ve engellilerin, tam teşekküllü hastanelerden sağlık kurulu raporu almaları gerekiyor. Ardından kendi adlarına kayıtlı ve tescilli olan taşıtların, raporlarına uygun hale getirildiğini belirten ‘Motorlu Araç Tescil Belgesi’ ni onaylanmış örneği ile ‘Araçlar İçin Teknik Belge’ ve ‘Proje Raporu’ nun aslı veya noter onaylı örneğini ilgili vergi dairesine ibraz etmeleri halinde MTV’den muaf sayılabiliyorlar. İlk kez araç satın alacak engelli sürücüler, beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere Özel Tüketim Vergisi ödemiyorlar.
