GÜNDEM

Gençler direksiyon başında daha fazla risk alıyor

Trafik kurallarına uymak, hem sürücülerin hem de yayaların mutlak sorumluluğu. Ancak özellikle sürücülerin yaş grubu dikkate alındığında 18-24 yaş arasındaki gençlerin direksiyon başındaki bazı alışkanlıkları kazalara davetiye çıkarıyor.

İyi sürücü olmak ne yaşla, ne de sürüş tarzıyla ilgilidir. En iyi sürücüler trafik kurallarına uyan, dikkatini yola
veren ve muhtemel riskleri göz önünde bulunduran sürücülerdir. Ülkemizde meydana gelen kazalarda her yıl yüzlerce insanımızı kaybediyoruz. Bu nedenle en önemli toplumsal sorunlarımızdan birini de trafik oluşturuyor. Nüfusunun yüzde 20’si 18-24 yaş arasındaki gençlerden oluşan bir ülkede yaşadığımızı dikkate alırsak, çözümün bir parçasını da gençlerin bilinç düzeyini artırmak oluşturuyor.

Yapılan araştırmalarda belirli yaş gruplarındaki insanların trafikte daha agresif araç kullandıkları, ayrıca sürüş esnasında kaçınılması gereken birtakım alışkanlıklara sahip oldukları görülüyor.
Bu alışkanlıkların başında ise gelişen teknolojiyle birlikte artık neredeyse bir parçamız haline gelen akıllı telefon kullanımı geliyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün yayınladığı rapora göre akıllı telefona bakarak araç kullanan sürücüler, kaza riskini 4 kat artırıyor. Yine Avrupa’da yayınlanan bir araştırmaya göre 18-24 yaşındaki gençlerin en az yüzde 11’i sürüş esnasında sürekli olarak telefonuyla meşgul oluyor.
UCLA Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniği’nden Dr. Daniel Siegel, “Aynı anda birden fazla şey yapmaya çalıştığımızda bunları otomatik pilota alıyoruz ve beynimizin nöral bağlantılar kuran kısımları o bölgede çalışmayı bırakıyor” diyor. Dolayısıyla çevremizde olup
bitene karşı dikkatimizi toplamamız, otomatik pilottaki beyinle çok zor hale geliyor.
“Gençlerin kanı kaynıyor” diyemeyeceğimiz bir başka başlıkta ise gençlerin trafikte daha fazla risk almaya meyilli oldukları dile getiriliyor. Buna göre genç sürücülerin bir bölümü riskli araç kullanmaktan kaçınmıyor. Söz konusu gereksiz özgüven hem sürücünün kendisini hem de diğer araçları ve elbette yayaları tehlikeye sokuyor. Avrupa Birliği ülkelerinde son 10 yılda trafik kazalarında hayatını kaybeden gençlerin sayısı 62 bin civarında. Bu rakamı ülkemize uyarladığımızda da yine karşımıza çok üzücü bir tablo çıkıyor.

Neden genç sürücüler daha fazla risk alıyor?
Yeni araba kullanmaya başlayan bir genç için vites değiştirme, aynaları kontrol etme, direksiyon kontrolü, yolda olup biteni yorumlama, riskleri algılama daha yoğun düşünme gerektirir. Çünkü henüz hareketler otomatikleşmiş olmuyor. Bahsettiğimiz üzere genç sürücülerde yaşın getirdiği bir özellik olarak heyecan ve risk alma eğilimi yüksek, öte yandan risk algılama kabiliyeti düşüktür. Sınırları test etmeye çalışırlar ve de bunu özellikle kendi yaş gruplarından arkadaşlarıyla birlikteyken yaparlar. Bir de buna giderek ağırlık kazanmaya başlayan sosyal hayat, gece dışarıya çıkma ve alkol etkisinde araba kullanma eğilimi eklenince sonuçlar da pek iç açıcı olmuyor. Ayrıca 18-24 yaş grubu içerisinde sürücünün yaşı arttıkça kaza sayısının da arttığı görülüyor. 18 yaş grubu, ehliyetini yeni almış gençlerin, sürüş konusundaki tecrübesizliklerinin bir dereceye kadar bilincinde iken, trafikte sürücü olarak geçirdikleri kısa sürede edindikleri aslında yetersiz tecrübeye fazlasıyla güvenerek risk alma eğilimlerini 24 yaşa kadar artırdıkları görülüyor.

Gençler, dikkat!

Birçok kişinin yaptığı gibi ehliyeti alır almaz trafiğe çıkmak yanlış bir davranıştır. Öncesinde mutlaka direksiyon dersi almalı, yanınızda bilgili biri varken trafiğe çıkmalısınız.

“Bana bir şey olmaz” düşüncesiyle araç kullanmayın. Kazaların bir gün sizin başınıza da gelebileceğini düşünerek önlem almalısınız.

Az da olsa asla alkol alarak araç kullanmamalı, bu durumun cezasından çok sizin ve trafikteki diğer sürücülerin hayatını düşünmelisiniz. Mümkün olan koşullara göre yakın bir arkadaşınızdan yardım istemeli ya da toplu taşıma araçlarını tercih etmelisiniz.

Yorgun, uykusuz, dikkatsiz, moralsiz bir şekilde araç kullanmamalısınız. Bu beden ve ruh halindeyken dikkatinizi yola vermeniz çok zordur.

Trafik kurallarına ve güvenli sürüş önerilerine mutlaka uymalı, trafiği asla bir oyun olarak görmemeli ve en ufak hataların bile büyük riskler yaratabileceğini bilmelisiniz.

Sürüş esnasında dikkatinizi dağıtacak, sizi çok kısa süreliğine de olsa meşgul edecek davranışlardan kaçınmalısınız.