Araçlarda çocuk güvenliği
Son yıllarda Türkiye’de araçlarda çocuk koltuğu kullanımı yaygınlaşsa da, hâlâ ABD ve Avrupa’daki kadar değil. Birçok aile, çocukların anne kucağında yolculuk etmesini ya da arka koltukta oturmasını yeterli görüyor.
Anne ve babalara “hayatınızda en çok değer verdiğiniz, en çok sevdiğiniz şey nedir?” diye sorsak, eminim ki tümü “çocuğum veya çocuklarım”diye cevap verir. Doğdukları günden itibaren müthiş bir koruma içgüdüsüyle ‘düşmesinler, zarar görmesinler, canları yanmasın’ diye çocuklarımıza hassas davranırız. Ta ki trafiğe çıkana kadar… Tüm bu hassasiyetler cahillik nedeniyle bir anda yok olur. Çocukları ön koltukta, annelerinin kucağında, şoförün kucağında direksiyonu çevirirken, arka koltukta ayakta zıplarken, koltukta yatmış uyurken, station tarzı araçların bagajlarında eşya gibi seyahat ederken, kapıyı açıp araçtan aşağı düşerken görüyoruz ve üzülüyoruz. Maalesef Türkiye’de büyük bir çoğunluğun araç içinde çocukların nasıl güvenli yolculuk yapacağıyla ilgili en ufak bir fikri yok. Bununla birlikte tüm sorumluluk da ebeveynlerde… Çocukların nasıl seyahat edeceğine dair karar verme, uygulama bilinci ve seçme şansı olamayacağı için ailelerinin onlar için belirlediği kriterlerde kaderlerine razı durumdalar. Aslında masum ve çaresiz durumdalar demek daha doğru…
İstatistikler ve araştırmalar korkutucu
Birçok çağdaş ülkede olduğu gibi ülkemizde de çocuk güvenlik koltuğu kullanımı zorunlu olmalı ve denetimleri çok iyi yapılmalıdır. 16 ilde 15 yaş üstü 1.554 katılımcıyla gerçekleştirilen bir araştırmada, çocukların kaç yaşına kadar ‘çocuk güvenlik koltuğuna’ oturtulmaları gerektiğini bilmeyenlerin oranı yüzde 64.4 iken, katılımcıların yüzde 96.5’i ise kaç cm boy ve kilonun altındaki çocukların çocuk güvenlik koltuğuna oturtulması gerektiğiyle ilgili soruya ‘bilmiyorum/ fikrim yok’ yanıtını verdi.
Türkiye her yıl resmi rakamlara göre 4.500’e yakın insanını trafik kazalarına kurban veriyor. Buna takibi yapılmayan yaralanma sonrası ölümler de eklendiğinde rakam 10 binin üzerine çıkıyor. Çocukların yüzde 80’i çocuk güvenlik koltuğunda seyahat etmiyor. Çocuklar bu nedenle trafik kazalarından en fazla etkilenen kesimi oluşturuyor. Dünya Sağlık Örgütü raporlarına göre Türkiye, trafik kazalarında ölen 0-14 yaş grubu sıralamasında 5’inci sırada bulunuyor. Araçlarda çocuk koltuğunu zorunlu tutan Avrupa’da kazalarda çocuk ölümü yüzde 2 iken, bizde ise yüzde 40’ları buluyor.
Kazaya bağlı ölümlerde 0-9 yaş arasındaki çocukların yüzde 46’sı Çocuk Güvenlik Koltuğu kullanılmaması sebebiyle yaşamını yitiriyor. Bu rakamlar ailelerin, bu konuda daha hassas davranmaları gerektiğini bir kez daha kanıtlıyor.
Aileler hâlâ bilinçsiz
Trafik kazalarındaki çocuk ölümlerini ve yaralanmalarını en çabuk şekilde azaltabilmenin yolu olan yasal zorunluluk nihayet gerçek oluyor. Çocuk Güvenlik Koltuğu kullanımı 1 Haziran 2010’dan itibaren zorunlu hale getirildi.
Buna göre araçlarda 150 santimetreden kısa ve 36 kilogramın altındaki çocukların taşınması sırasında çocuk bağlama sistemleri zorunlu oldu. 135 santimetreden uzun çocuklar ön koltukta oturmamak şartıyla diğer koltuklardaki emniyet kemerlerini kullanabilecek. Uygulama yürürlüğe girmeden önce yapılan bir araştırma düşündürücü sonuçlar ortaya koydu. Araştırmaya göre, Türkiye’de çocuk güvenlik koltuğuna oturtulması gereken çocukların yüzde 80’den fazlası çocuk güvenlik koltuğunda seyahat etmiyor. Aileler, çocukların yaklaşık yüzde 30’unun aracın ön koltuğuna oturmasına izin veriyor.
Son yıllarda Türkiye’de araçlarda çocuk koltuğu kullanımı yaygınlaşsa da, hâlâ ABD ve Avrupa’daki kadar değil. Birçok aile, çocukların anne kucağında yolculuk etmesini ya da arka koltukta oturmasını yeterli görüyor. Bu da çocukları kazaların açık hedefi haline getiriyor. Saatte 20 kilometre/saat hızla giderken bile meydana gelebilecek kazalarda çocuklar ölümlü yaralanmalara maruz kalabiliyor. Çocuk koltuğunun doğru kullanılması ile çocuk ölümleri yüzde 71 azalıyor.
Buradan ebeveynlere son bir mesajım var. Çocuklarımıza önce bizler örnek olmalıyız. Seyahat güvenliğinden kesinlikle taviz vermeyiniz, her an bir kazayla karşılaşabileceğinizi aklınızdan çıkarmayınız. Ayrıca çocukların koltuklarında emniyet kemerleriyle bağlı olması sürücülerin dikkatini dağıtma, kapıyı açma gibi istenmeyen durumlar yaşanmasını da önler. Bu çocuklar yaşları ilerledikçe emniyet kemerlerini takmadan seyahat etmeyecek, kemer takmayanları yadırgayacak bir anlayışa sahip olacaklardır. Unutmayınız, ağaç yaşken eğilir…
Emniyet kemerlerinizi önde ve arka koltukta takmayı, çocuklarınızın özel güvenlik koltuğunda oturtmayı, kısa farlarınızı gündüzleri de yakmayı unutmayınız… Hepinize kazasız ve keyifli yolculuklar dilerim.
