Coğrafyanın büyüleyici hazineleri: Kanyonlar

İnsanda zamanın bıraktığı izler misali, yeryüzünün derin çizgileri de zamanın​ ​işi. Biz onlara kanyon diyoruz ama aslında hepsi suyun, rüzgârın ve güneşin ortak şaheseri. Üstelik ülkemizde öyle güzel kanyonlar var ki, kayalıklarda​ ​yankılanan melodilere kulak vermek için yola çıkmanın şimdi tam vakti.

Doğa, hayalden öte sürprizlerle dolu. Ve ona yakınlaştıkça, günlük endişeler yüzünden es geçtiğimiz sayısız keşfe ve her keşifte yeni bir tazelenmeye kavuşuyoruz. Coğrafyanın hassas tenindeki derin çizgiler de bunlardan biri. Kanyonlar, başta su ve rüzgâr olmak üzere birçok etkenin bir araya gelmesiyle oluşuyor. Ama görebilen için daha derin anlamlar da barındırıyor. Milyonlarca yılda oluşan bu doğa harikaları, zamanın ne kadar engin, bizim ise ne kadar sınırlı olduğumuzu hatırlatıyor. Hem hatırlamak hem de zenginleştirmek için kendimizi, gelin birlikte çıkalım yola. İşte Türkiye’nin sıra dışı kanyonları…

Valla Kanyonu / Kastamonu

Çok bilinen birkaç tanesini değil de, daha çok kişinin ilgisini hak edenleri dâhil ettik listemize. Bunun için Kastamonu Pınarbaşı İlçesi’ndeki Muratpaşa Köyü yakınlarında başlayan Valla Kanyonunu ilk sıraya yerleştirdik. Üstelik ulaşması pek zahmetli değil. Kısa bir patika yürüyüşünden sonra Valla Kanyonu sizi karşılıyor. 1200 metreye kadar yükselen kayalıkların arasında Devrekanı Çayı ve Kanlıçay’ın birleştiği yerde Valla Kanyonu başlıyor. Kuzeyde Cide’ye doğru yaklaşık 10 kilometre uzanan kanyonun yüksek kayalık uçurumlarında, kartal, şahin, akbaba gibi birçok yırtıcı kuş yaşam sürüyor. Dünyanın en derin ikinci kanyonu olarak bilinen Valla Kanyonunun başlangıç ve bitiş kısımlarına ziyaretçiler erişebiliyor. Diğer kısımlar içinse profesyonel rehberlerden destek almak gerekiyor.

Şahinkaya Kanyonu / Samsun

Vezirköprü sınırları içerisindeki Altınkaya Baraj Göleti üzerinde bulunan Şahinkaya Kanyonu, Altınkaya Barajının en derin yeri olma özelliği ile dikkat
çekiyor ve yaklaşık 3.500 metre boyunca uzanıyor. Kızılırmak’ın turkuaz rengi sularının sarp kayalıkları arasında kendine yol bulduğu kanyon, gerçekten de ziyaretçilerini etkileyen bir güzelliğe sahip. Kanyonu çevreleyen karalıkların yüksekliği bazı bölümlerde 340 metreye kadar çıkıyor. Türkiye’nin ikinci büyük su kanyonu olan Şahinkaya, ulaşım açısından kolay bir noktada bulunuyor. Ayrıca ziyaretçiler bölgedeki çeşitli faaliyetlerden de yararlanabiliyor.

Cehennem Deresi Kanyonu / Artvin

Artvin’in Ardanuç ilçesinde yer alan Cehennem Deresi Kanyonu, doğal yapısıyla hayranlık uyandırıyor. Ardanuç ilçe merkezine 7 kilometre uzaklıktaki kanyon, derinliklerinde muazzam sürprizler barındırıyor. 2,5 kilometre uzunluğu, 200 metre derinliği ve 70 metre genişliği ile Türkiye’nin en büyük kanyonlarından olan Cehennem Deresi Kanyonu, Artvin- Ardanuç karayolunun 25’inci kilometresinde bulunuyor. Karstik kayaçların yer kapladığı
mağaralar, oyuklar gibi birçok jeolojik oluşum barındıran kanyon, fotoğraf çekmek isteyenler için de eşsiz manzaralar sunuyor.

Yenice Şeker Kanyonu / Karabük

Kamp tutkunları, doğa yürüyüşü sevenler, fotoğraf meraklıları, macera severler ve kendini doğa ile tanımlayan kim varsa, işte Yenice Şeker Kanyonu
hepsine birden hitap eden büyülü bir yer. Çoğu kişi belki bilmez ama bir parçası olduğu Karabük ili bu tarz güzellikleri fazlaca barındırıyor. Bölgenin mutlaka gidip görülmesi lazım. Tekrar kanyona gelecek olursak; Şeker Kanyonu Karabük ilinin Yenice ilçesine bağlı. Yaklaşık olarak 6,5 kilometre kadar uzunluğa sahip olan Şeker Kanyonu, özellikle doğaseverler tarafından çok fazla ilgi görüyor. Kanyon boyunca harika çiçekler, ağaçlar ve bitki örtüsü muazzam bir görüntü sunuyor. Kanyonun yüksekliği 100 metreden başlayarak 250 metreye kadar çıkıyor. Bu sayede tırmanış açısından son
derece uygun parkurlar barındırıyor. Ayrıca kanyonun bulunduğu Yenice ormanlarının,1999 yılında Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından “Acil Olarak Korunması Gereken 100 Sıcak Noktadan Biri” olarak ilan edildiğini eklemek gerekiyor.

Horma Kanyonu / Kastamonu

Yazımızda farklı bölgelere yer vermeye çalıştık ancak Kastamonu’ya geri dönüp Horma Kanyonundan bahsetmesek eksik kalırdı. İlk sırada okuduğunuz Valla Kanyonuna 22 kilometre mesafede yer alan Horma Kanyonu, Kastamonu’nun Pınarbaşı ilçesine üç kilometre uzaklıkta. Araçla kolaylıkla ulaşmak mümkün. Horma Kanyonu’na vardıktan sonra üç kilometrelik unutulmaz bir yürüyüşe başlıyorsunuz. Kanyon boyunca inşa edilen ahşap parkurda ilerlerken kuş sesleri ve aşağıda akıp giden suyun sesi eşlik ediyor. Kanyon parkuru zaman zaman kanyon tabanından 50-60 metre yüksekliğe ulaştığı için bu yükseklik hem heyecan yaratıyor hem de Kanyon’un bütün güzelliklerini görme imkânı sağlıyor. Horma Kanyonu yürüyüşünün sonunda Ilıca Köyü sınırları içerisinde yer alan ve 15 metre yükseklikten dökülen Ilıca Şelalesi’nin güzelliği karşısında etkilenmemek mümkün değil.

Tazı Kanyonu / Antalya

Tazı Kanyonu, Antalya’nın Serik ve Manavgat ilçeleri ile Isparta’nın Sütçüler ilçesi arasında uzanan Köprülü Kanyon Milli Parkı’nın bir parçası. Muazzam bir görsel ve doğal güzellik sunan bu kanyon, yakın süre önce burada çekilen bir reklam filmiyle daha çok kişi tarafından duyuldu. Ama 10 yıl öncesinde bölge köylülerinin dışında bilen pek yoktu. Tazı Kanyonu, çok güzel ama ulaşması biraz zahmetli. O yüzden yola çıkmadan önce detaylı bir rota planı yapmak faydalı olacaktır. Dağlık ve sarp kayalardan oluştuğu için günümüze kadar doğal güzelliğini koruyarak gelen kanyonda derin yarıkları çevreleyen kayalıkların yüksekliği yer yer 400 metreye kadar çıkabiliyor.

Kapıkaya Kanyonu /Adana

Adana’nın Karaisalı ilçesinde bulunan Kapıkaya Kanyonu, şehir merkezine 60 kilometre, Karaisalı ilçesine 5 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Eşsiz doğası ve içerisinde bulunan Bahçecik Şelalesi ile ziyaretçilerin son yıllarda büyük ilgi gösterdiği kanyon, 7 bin 250 metre uzunluğunda yürüyüş parkuruna sahip. Ortalama yüksekliği 200 metre civarında olan kanyonda 70’ten fazla tırmanma noktası bulunuyor. Kanyonda ayrıca trekking,
dağ yürüyüşleri ve foto safari gibi etkinlikler de yapılabiliyor.