YAKIN PLAN

Emniyet şeridi hayat kurtarır

Ülkemizdeki trafik sorununun en önemli bileşenlerinden biri olan emniyet şeridi ihlalleri maalesef hız kesmeden devam ediyor. Çoğu zaman insan hayatına mal olabilen bu ihmalkârlığın önüne geçebilmek için tüm sürücülerin daha bilinçli hareket etmesi gerekiyor.

Trafiğe çıkmadan önce ilk öğrendiğimiz kurallardan biridir emniyet şeridinin kullanımı. İnsan yaşamı için ne denli önemli olduğunu bu zamana kadar yaşadığımız sayısız örnekte gözlemledik. Ama maalesef yeterli olmuyor. Halen birçok kişi bizleri yaşama bağlayan bu pamuk ipliğini kesmekten vazgeçmiyor. Trafikte yol aldığımız her an bir yenisiyle karşılaşıyoruz; yollar, kurallar, onların… Onlara ait olmayan bir tek şey var; saygı. Kendine, karşısındakine ve toplumuna saygı duymayan insanların düşüncesizlikleri bu zamana kadar onlarca hayata mal oldu; yeni mağduriyetler doğurdu. Eminiz ki, bu yazıyı okuyan değerli sürücüler trafiğin bu en önemli kurallarından birine karşı son derece duyarlı. Ama bilgi paylaştıkça değerlenir, sorunlar bu sayede çözüme kavuşur. Ne kadar çok kişinin bu konuya dikkatini çekersek, o denli mesafe kat etmiş olacağız. Unutmayalım ki bir gün hepimizin o yaşam şeridine ihtiyacı olabilir. Emniyet şeridi de hayata bağlar Emniyet ya da güvenlik şeridi, adından da anlaşılacağı üzere acil durumlarda güvenliği sağlamak için, ambulanslar için, acil olarak geçiş yapması gereken görevliler için, bir de gerçekten “acil” işi olan insanlar için ayrılmış bir şerittir. Trafiği hayati bir damara benzetirsek, akışta aksamalar olduğunda damarın işlevini yerine getirmesini hedefler.

Gerçekten ihtiyacı olanlar için yaşama bağlayan hayati bir işlevi vardır. Bu yazı yı hazırlarken, bir ambulansın içinde sevdiğim bir insanı hastaneye yetiştirmeye çalıştığım günü hatırlıyorum. Zaten yoğun olan trafiği yararak bir canı kurtarmaya çabalayan ambülâns şoförü, emniyet şeridini keyfe keder işgal eden sürücülere yaraşacak cümleler kurarken, bize yıl gibi gelen saniyeler akıp gidiyordu… Umarız ki kimse hayatında böyle örneklerle karşılaşmasın ya da daha doğrusu bu konunun önemini kavramak için illa bir musibete ihtiyacımız olmasın.

 Kim, ne zaman kullanabilir?

İstanbul’da emniyet şeridi ihlalleri için yapılan denetimlerde aylık ortalama 30 bin sürücüye ceza kesiliyor. Bu sayının parasal karşılığı ise yaklaşık 3 milyon lira civarında. Kaba bir hesap üzerinden gidersek her gün binin üzerinde sürücü emniyet şeridi ihlali yapıyor; başkalarının hayatını hiçe sayıyor. Emniyet şeridi, trafik sıkıştığında daha çabuk ilerleyebilmek için kullanılması gereken bir şerit değil. Emniyet şeridi, sadece acil bir durum söz konusu olduğunda; ambulans, itfaiye ya da polis araçlarının kullanılması için boş bırakılan bir şerit. Diğer taraftan bir nedenden dolayı yola devam edemeyecek araçlar ya da o esnada bir rahatsızlık yaşayan sürücüler de şeridi kullanma hakkına sahipler. Eğer böyle bir durumla karşılaşırsanız yapmanız gereken ilk şey, diğer sürücüleri tehlikeye atmamak için gerekli önlemleri almaktır. Mutlaka dörtlü ikaz işaretlerinin yakılması ve her araçta bulunması zorunlu olan üçgen reflektörlerin güvenli bir mesafeye konarak kullanılması gerekir.

Trafikte yer alan sürücülere en büyük denetimi yine kendi vicdanları yapmalı. Emniyet şeridi de dâhil olmak üzere trafikte uymamız gereken kuralların tümü güvenli bir seyir için bilimsel çalışmalar doğrultusunda belirleniyor. Ama kurallara riayet için illa cezalara ihtiyaç duyanların ciddi cezaya çarptırılacaklarını bilmeleri gerekiyor.

Ayrıca başta İstanbul olmak üzere birçok büyük şehirde uygulanmaya başlanan Emniyet şeridi ihlal Tespit Sistemi (EDS), hata yapanların belirlenmesi için önemli bir rol üstleniyor. Sistemde yolun farklı noktalarına yerleştirilen sensörler aracılığıyla şeridi gereksiz şekilde işgal eden araçlar tespit ediliyor. Ardından gerekli cezai yaptırımların uygulanabilmesi için yasal kanıtların elde edilmesi ve arşivlenmesi sağlanıyor. Son olarak tespit edilen araç plakalarının kayıtlı özlük bilgileriyle tutarlı olup olmadığı kontrol ediliyor ve ceza sürücülere ulaştırılıyor.

Kurallar herkesi kapsıyor

Emniyet şeridi ihlalleri konusunda özellikle son yıllarda sıkça karşılaştığımız iki konu daha var. Birincisi görevli olmadıkları halde şerit ihlali yapan kamu görevlileri. Aynı zamanda görevi kötüye kullanmak anlamına gelen bu davranışın önüne geçilmesi için son birkaç ayda ciddi adımlar atıldı ve denetimler yapıldı. Bir anlamda trafikteki diğer sürücüleri de ihlale sevk eden bu anlayışın kısa süre içerisinde önüne geçilmesini umuyoruz. İkinci konu ise sivil araçlara oldukça düşük maliyetle takılabilen polis ışıkları (polis çakarı). Özellikle emniyet şeridinde daha rahat ilerlemek isteyen “insanların” başvurduğu bu yönteme de hapis cezasına kadar varan müeyyideler getirilmiş durumda.

Hiç kuşkusuz ki bu yöntemin altında yatan anlayış, yalnızca görevlilere ve zor durumdaki sürücülere tanınan hakkın gaspından oluşuyor. Son olarak ise özellikle değinilmesi gereken bir konu daha var; ambülans takipçileri. Çokça tanık olmuşsunuzdur; siz kurallara uygun şekilde seyrederken, bir canı hastaneye yetiştirmeye çalışan ambülansı n arkasına bazı sürücüler takılır.

Üstelik bunu yaparken başkalarının güvenliğini de tehlikeye atmaktan çekinmezler. Tek hedefleri vardır, ambülansın açtığı yolu kullanarak daha hızlı ilerleyebilmek. Oysa bu, bir yaşam mücadelesinden çıkar sağlamaktan başka bir anlama gelmez. Konu emniyet şeridi olunca hepimiz çok yaralıyız. Zira aynı zamanda bizi biz yapan değerlere karşı bir saldırı anlamına gelen bu tutum açık ifadeyle hak gaspıdır. Emniyet şeridi ihlalleriyle ilgili söylenecek daha çok söz var. Halen emniyet şeridine araç park edip, kendini oyun havalarının ritmine kaptıran insanlarla aynı toplumda yaşıyoruz. Ama umutsuz değiliz; saygıyı ve bilgiyi baş tacı ettiğimiz sürece küçük gibi görünen hataların ne denli büyük sonuçlara yol açabileceğini daha iyi anlayacağız.

İstanbul’da emniyet şeridi ihlalleri için yapılan denetimlerde aylık ortalama 30 bin sürücüye ceza kesiliyor. Bu sayının parasal karşılığı ise yaklaşık 3 milyon lira civarında. Kaba bir hesap üzerinden gidersek her gün binin üzerinde sürücü emniyet şeridi ihlali yapıyor; başkalarının hayatını hiçe sayıyor.